ابزار دقیق
مهندسی ابزار دقیق (به انگلیسی: Instrumentation engineering) زیر شاخهای از مهندسی کنترل است، که با بهرهگیری از ابزارهای اندازهگیری به کنترل کمیتهای فیزیکی میپردازد. رشته ابزار دقیق به دلیل وجود سنسورهای الکتریکی با رشته برق و الکترونیک ارتباط بسیار نزدیکی دارد. مهندسی ابزار دقیق بطور گسترده به طراحی و کنترل سیستمهای صنعتی نظیر سنسورها، ترانسمیترها، دستگاههای اندازهگیری و کنترل کنندهها، میپردازد.
ابزار دقیق را همچنین میتوان از نظر پارامتری که این ابزار بایستی عملیاتی بر روی آن انجام دهد دستهبندی کرد برای مثال بخشهای: ابزار دقیق مربوط به دما نظیر کنترلر دما، ترانسمیتر دما و ترمومتر یا نمایشگر دما، ابزار اندازهگیری و کنترل دقیق فشار، فلومتر یا سنجش جریان سیالات و انتقال مقادیر فلو یا کنترل فلو، ابزار سطح سنجی یا اندازهگیری سطح مواد درون مخازن و کنترل دقیق آنها و ابزار سرعت سنجی، ابزار رطوبت سنجی و …
اندازه گیری کمیت های فیزیکی در محیط های صنعتی امری لازم و ضروری است. مباحث ابزار دقیق به ارائه الگوها و روش های گوناگون برای اندازه گیری هر یک از این کمیت ها می پردازد. در کاربردهای صنعتی اغلب چهار کمیت اصلی فشار، دما، سطح و فلو به طور وسیعی مورد ارزیابی قرار می گیرد. آزما شبکه ایرانیان نماینده رسمی فروش محصولات فلوک در ایران در زمینه خرید، فروش، مشاوره و پخش تجهیزات صنعتی و انواع ابزار دقیق مانند اندازه گیری دما، آنالیز مایعات، اندازه گیری فشار، اندازه گیری سطح، اندازه گیری جریان سیالات و رطوبت ، تجهیزات ضبط ، اتوماسیون و تجهیزات کنترل و مانیتورینگ , تست فلوک فعالیت دارد.
ابزار دقیق، پایه کنترل پروسه های صنعتی است. در پروسه های صنعتی تعداد زیادی از متغیرها مانند دما، فلو، فشار، سطح مایع و … باید به صورت پیوسته اندازه گیری و کنترل شوند که وظیفه اندازی گیری این متغیرها بر عهده سنسورها قرار دارد. اغلب طراحان پروسه های صنعتی انتظاراتی مانند عملکرد ایمن پلانت و نرخ تولید بالا دارند که برای رسیدن به این امر نیاز داریم که با استفاده از سنسورها و عملگرهای مناسب پروسه را به صورت مناسبی تحت کنترل دربیاوریم.
اولین فاکتور در انتخاب ابزار دقیق همانگونه که از نامش متوجه میشویم دقیق (Accurate) بودن آن یا است این مفهوم با نام accuracy یا دقت معمولا به صورت درصدی از مقادیر خوانده شده یا کل رنج اندازه گیری ابزار به صورت درصد در اطلاعات فنی تجهیز می آیند . برای مثال یک فشار سنج در محدوده اندازه گیری 100 بار با دقت یک درصد فول اسکیل ( کل رنج اندازه گیری ) با دقت مثبت و منفی یک بار برای هر عدد اندازه گیری شده دقیق است.
کلیاتی در خصوصدستگاه هاي اندازه گیري:
همان طور که در مقدمه ذکر گردید، براي دستیابی به یک سیستم کنترل مدار بسته به عناصري نظیر اندازه گیر، مبدل و
انتقال دهنده احتیاج داریم که گاهی تمام این اجزا و گاهی برخی از آنها در یک سیستم کنترل بکار گرفته میشوند.
به جهت کنترل مناسب، بایستی روشهاي اندازه گیري عواملی نظیر فشار، درجه حرارت، سطح مایع درون مخزن، سرعت سیالدر حال حرکت،رطوبت محیط، غلظت سیال و… به خوبی مورد بررسی قرار گیرد.
مشخصات دستگاههاي اندازهگیري:
1-براي انتخاب وسیله اندازه گیري مناسب باید مشخصات سیستم مورد نظر به خوبی شناخته شود. مشخصات عملکردي یکسیستم اندازهگیري به دو گروه کلی مشخصات استاتیکی و دینامیکی تقسیم میگردد:
مشخصات استاتیکی، معیاري براي اندازهگیري کمیت در زمانی است که مقدار آن ثابت بوده و یا با سرعت بسیار آهسته تغییر·میکند. این مشخصات معمولاً براي پاسخ حالت دائمی بیان میگردند. در واقع این مشخصات رابطه بین کمیت فیزیکی ورودي و خروجی الکتریکی در حالت پایدار و ورودي ثابت میباشند.
مشخصات دینامیکی، ارتباط بین ورودي و خروجی براي زمانی است که کمیت مورد اندازهگیري تغییرات وسیعی دارد. ·
مشخصات استاتیکی یک دستگاه اندازه گیري به شرح زیر میباشند:
- صحت یا درستی
- دقت
- تکرارپذیري
- خطی بودن
- خطاي مجاز
- محدوده اندازهگیري
- حساسیت
- هیسترزیس
بسیار عاالی